
राप्रपा अध्यक्ष राजेन्द्र लिङ्देनको भाइरल फोटोको तथ्य यस्तो छ ।
राष्ट्रिय प्रजातन्त्र पार्टीका अध्यक्ष राजेन्द्र लिङ्देनको भनिएको एउटा फोटो अहिले फेसबुकमा भाइरल भएको छ। फोटोमा गरिएको दावी अनुसार अध्यक्ष लिङ्देनले दुर्घ-टनामा परेका व्यक्तिलाई आफ्नो गाडी रोकेर उद्दार गरेका हुन्।
फोटोमा मान्छे नचिनिए पनि सडकमा दुई वटा मोटरसाइकल लडेको र घा-इते जस्तो देखिएका एक व्यक्तिलाई दुई जनाले उठाउँदै गरेको देखिन्छ। हाम्रो तथ्य जाँचमा यो फोटो पुरानो भएको र त्यसबारे पूरा विवरण नराखी नयाँ सन्दर्भमा भ्रामक सूचनाका रुपमा फैलाइएको देखिएको छ।
कसरी भयो भाइरल ?
फेसबुकमा २ लाखभन्दा बढी फलोअर भएकी इशा गुरुङले शुक्रबार (८ अप्रिल, २०२२) मा ‘दुर्घ-टनामा परेको व्यक्तिलाई राप्रपाका केन्द्रीय अध्यक्ष राजेन्द्र लिङ्देनले गाडी रोकेर उद्दार गर्नुभएको छ’ लेख्दै यो फोटो पोस्ट गरेकी थिइन्-
यो पोस्टमा घट-ना कहाँको हो, कहिले भएको हो, केही खुलाइएको छैन। पोस्टमा लेखिएको वाक्य हेर्दा आजभोलि नै कुनै ठाउँमा घ-टना भएको जस्तो बुझिन्छ। यो पोस्टमा मंगलबार दिउँसोसम्म ३ हजार ९ सय रियाक्सन, ३७० कमेन्ट र ९६ पटक सेयर भएको देखिएको छ।
त्यसैगरी रवि लामिछाने फ्यान क्लब नामको झण्डै चार लाख फलोअर भएको फेसबुक पेजमा शुक्रबार नै यही वाक्य र यही फोटो पोस्ट गरिएको छ।
मंगलबारसम्म यो पोस्टमा एक हजारभन्दा बढी रियाक्सन, ७१ कमेन्ट र ३७ पटक सेयर भएको देखिन्छ।
के हो तथ्य ?
हामीले यो फोटोबारे तथ्य खोज्ने क्रममा राजेन्द्र लिङ्देनको फेसबुक प्रोफाइलमा हे¥र्यौँ। उनले १७ नोभेम्बर २०२० मा एउटा पोस्ट गरेका छन्, जसमा अहिले भाइरल भएको फोटोसहित थप केही फोटो र भिडियो पनि अपलोड भएको छ।
उनले यो फोटो झापाको हल्दिबारी ४, जलथलमा भएको समेत लेखेका छन्। ‘कहिलेकाहीँ यस्तै दुर्घ-टनामा परी छटप-टाइरहेकालाई उद्दा:र गरी कसैको जीवन रक्षामा सहयोग गर्न पाउँदा भने गौरव लाग्छ’, उनले सो पोस्टमा लेखेका छन्।
यही फोटोसहितको ट्विट पनि उनले त्यही दिन गरेको भेटिएको छ-
तथ्य जाँच
दावी : फेसबुकमा गरिएको पोस्ट अनुसार दुर्घटनामा परेको व्यक्तिलाई राप्रपाका केन्द्रीय अध्यक्ष राजेन्द्र लिङ्देनले गाडी रोकी उद्दार गरे।
तथ्य : भ्रामक सूचना। आफूले गाडी रोकी दुर्घ-टनामा परेको व्यक्तिलाई उद्दार गरेको दावीसहितको फोटो र भिडियो लिङ्देनले स्वयं आफ्नो सामाजिक सञ्जालमा पोस्ट गरेका हुन्। उनले यो पोस्ट झण्डै एक वर्ष ५ महिनाअघि गरेका हुन्। लिङ्देन राप्रपा अध्यक्ष निर्वाचित भएको भने चार महिनामात्रै भर्खरै नाघेको छ।
फेसबुकमा भाइरल भएको पोस्टमा घ-टना कहिलेको हो भनी खुलाइएको छैन भने लिङ्देनलाई राप्रपा अध्यक्षका रुपमा सम्बोधन गरी भर्खरै भएको घ-टना जस्तो भान गराइएको छ। जबकि यो फोटो लिङ्देन स्वयंले पोस्ट गरेको बेला उनी राप्रपा अध्यक्ष भइसकेका थिएनन्। तसर्थ पुरानो फोटोलाई नयाँ सन्दर्भसित जोडेर भ्रामक सूचना फैलाउन खोजेको पुष्टि हुन्छ।